Բանախոսը մատնանշեց նաև Հայաստանի դիվանագիտության բացթողումները, որոնք, ըստ նրա, մեր ունեցած հնարավորությունների ոչ ճիշտ կիրառման արդյունք են: Վստահեցրեց, որ Հայաստանը քաղաքական տարբեր տրյուկներ կիրառելով պետք է խաղա իր գործընկերների հետ և կատալիզատորային դիվանագիտություն վարի, ինչպես անում են մի շարք պետություններ:

Հայկական դիվանագիտությունը պետք է կանխարգելիչ ծրագիր ունենա` օգտվելու  «Սպառնալիքի տակ պարտադրված որոշումից հրաժարվելու մասին» (Under duress) բանաձևից։ Այն հնարավորություն է ընձեռում  որևէ միջազգային կազմակերպությունում կամ ֆորումում մերժել այնպիսի բանձևի ընդունումը, որը հակասում է Հայաստանի պետական շահերին և ազգային անվտանգությանը։

Գերմանիայի Բունդեսթագի կողմից Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչման բանաձեւի ընդունումը մեկնաբանում է արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Արման Նաւասարդեանը:

«Չնայած՝ տարբեր մեկնաբանություններ կան Հայաստանում, որ Գերմանիայի Բունդեստագի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը զուտ էգոցենտրիկ և քաղաքական որոշում էր, Գերմանիան իր շահերից ելնելով դա արեց, այնուամենայնիվ, փաստաթուղթը միջազգային իրավունքի առումով շատ կարևոր երևույթ էր»...

STATUS QUO-Հյուր՝ Արտակարգ և լիազոր դեսպան Արման Նավասարդյան, Թեմա՝ Մայիսի 9-ի խորհուրդը:
 

Ռուսները Կովկասում են 250 տարի`և'  ցարի, և' բոլշևիկների օրոք։ Նրանք այստեղից կհեռանան միայն համաշխարհային պատերազմի դեպքում, ինչի մասին 90-ականներին մարշալ Շապոշնիկովը զգուշացրեց թուրքերին։ Սակայն, այսօր Ռուսաստանի կովկասյան դիվանագիտությունն ապրում է ծանր ժամանակներ։

Ադրբեջանի նախաձեռնած քառօրյա պատերազմը ցույց տվեց ոչ միայն կոռումպացված իշխանություն ունենալու վտանգավորության աստիճանը, այլև մեր դիվանագիտության խեղճությունը: Հայաստանի դիվանագիտության բացթողումների և հնարավորությունների մասին:

Դիվանագետ․ եթե Հայաստանը կտրվի ՌԴ-ից, հարվածի տակ կդնենք մեր պետականության հիմքերը․․․

«Մորսմաժորային իրավիճակներում միշտ փնտրում են մեղավորների: Այս դեպքում հիմնական թիրախ ընտրվեց ՀՀ ԱԳՆ-ն, բայց...»

Մերօրյա աշխարհաքաղաքական գործընթացները չեն շրջանցում նաև Հարավային Կովկասը: Արդյունքում՝ Վրաստանը նույնպես ներգրավվել է տարածքային հակամարտությունների շարքում: Հարավօսական և աբխազական հիմնահարցերի ձևավորմամբ խոչընդոտներ են առաջացել Վրաստանի և նրա հարևանների միջև: 2008թ. օգոստոսյան պատերազմը տարածաշրջանում նոր իրավիճակ է ստեղծել, որից շարունակաբար փորձում են օգտվել Թուրքիան և Ադրբեջանը:

Կրեմլը լռում է անգամ այն բանից հետո, երբ Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտգործնախարարը հայտարարում ՌԴ-ի, Իրանի եւ Ադրբեջանի արտգործնախարարների` ծրագրվող հանդիպման մասին:  Իսկ ի՞նչ  անակնկալներ ու վտանգներ կարող են  պարունակել իրենց մեջ նման բազմակոմբինացիոն խաղերը Հայաստանի համար,  ցույց կտան դեպքերի զարգացումը:

Ադրբեջանն իր հերթին պետք է  ուրախ լինի, որ առիթ կստեղծվի շտկելու լարված հարաբերությունները Միացյալ Նահանգների և Արևմուտքի հետ: Գալով Հայաստանին` մենք ունենք կոմպլեմենտարային հարաբերություններ Ռուսաստանի և ԱՄՆ-ի հետ, այնպես որ, Երևանը, ըստ ամենայնի, պետք է ողջունի կոնֆլիկտի խաղաղ կարգավորման ամեն առիթ, որտեղից էլ այն երևան գա:

Դիվանագետների անձն ու գործունեությունն ուսումնասիրող հեղինակները, սկսած Կալյերից (XVII դար), լոյալիզմը կամ լոյալությունը (loyalty)  անվանում են դիվանագետի 7-րդ բարեմասնություն։  Սակայն այդ հասկացությունն այսօր էլ  լիովին  ուսումնասիրված չէ:

Ռուսաստանի նախագահը` սկսելով ռազմական գործողությունները ահաբեկիչների դեմ և վերադառնալով Միջին Արևելք որպես մեծ պետություն, այժմ ավելի շատ մտահոգված է, որպեսզի հնարավորինս  ‹‹քիչ արյունով›› հասնի խաղաղության: Իսկ Օբաման ցանկանում է հեռանալ Սպիտակ տնից, որպես ‹‹խաղաղաբեր›› նախագահ, որը բացի Կուբայի հետ հարաբերությունները կարգավորելուց և Իրանի  դեմ պատժամիջոցները վերացնելուց, դադարեցնում է սիրիական ‹‹մսաղացի պտույտները›› :

Տարածաշրջանի լարված իրադրությունը բարդ խնդիրներ է դնում Ադրբեջանի առաջ: Արտգործնախարար Մամեդյարովի խոսքերով՝ իր երկիրը Թուրքիայի ռազմավարական դաշնակիցն է, իսկ Ռուսաստանի` ռազմավարական գործընկերը, և շահագրգռված է ամրապնդել հարաբերությունները երկու պետությունների հետ:

Եվրոպացի`մասնավորապես գերմանացի գիտնականները XVII-XIX դարերի ընթացքում հետաքրքրված էին փոքր պետությունների ծագման և զարգացման պատմությամբ: Սակայն, XIX դարի կեսերին ազգ-պետություն գաղափարի արծարծումը երկրորդ պլան մղեց փոքր պետությունների ուսումնասիրությունը:  Դրա պատճառներից մեկը գերմանական շատ փոքր պետությունների շուրջ ծագած վիճաբանությունն էր: Նշենք, որ փոքր պետությունները միասնական Գերմանիայի ամենամեծ խոչընդոտն էր: 

Միջազգային հարաբերությունների անցած շաբաթվա (8-14 փետրվար, 2016թ․) կարևոր  իրադարձություններից մեկը պատմության նոր շրջանի դիվանագիտության լեգենդ Հենրի Քիսինջերի հանդիպումն էր Վլադիմիր Պուտինի հետ, այն Քիսինջերի, որը 70-ական թվականներին  Խորհրդային Միության և Ամերիկայի միջուկային բախումից փրկողների առաջամարտիկներից էր, ինչը, սակայն,  չխանգարեց նրան ակտիվ դեր խաղալ «Սովետների» փլուզման գործում:

Ինչպիսի՞ն պիտի լինի Հայաստանի Հանրապետության դիրքորոշումներն ու մոտեցումները: Առաջացող նոր դաշինքներից որո՞նք են բնական դաշնակիցներ, և որոնցից կարելի է վտանգներ սպասել: Այս մասին է Երանյան նախագծի հեղինակի և ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան, Ռուս-հայկական համալսարանի համաշխարհային քաղաքականության և միջազգային հարաբերությունների ամբիոնի վարիչ Արման Նավասարդյանի զրուցը:

Ֆինանսատնտեսական ծրագրերից զատ  Թեհրանը փայփայում է մեծ, շատ մեծ քաղաքական ամբիցիաներ` ոչ միայն տարածաշրջանային, այլև աշխարհաքաղաքական մասշտաբներով: Ունենալով լուրջ նախադրյալներ` Իրանը մտորում է, եթե ոչ գերտերություն, ապա գոնե Մերձավոր Մեծ Արևելքի N 1 տերություն դառնալու ուղղությամբ, որի հնարավորությունն այնքան էլ հեռու չէ ռեալ իրողությունից:

Իրանի ռազմական, քաղաքական և տնտեսական վերածնունդը մեծ հարված էր նաև Սաուդյան Արաբիայի համար, որը Թուրքիայի, Իսրայելի, Քաթարի և Ծոցի մյուս երկրների հետ արեց հնարավորը բարեկամ Վաշինգտոնի կողմից արգելքները չվերացնելու համար: Սակայն ճիշտ են ասում, որ քաղաքականության մեջ բարեկամություն չկա:

Այս առանքային գլոբալ փոփոխությունների հետևանքով միջազգային հարաբերություններում հայտնվեց նոր գործող և մեծ հեռանկարներ ունեցող մի ուժ, որը մենք կոչում ենք ժողովրդական դիվանագիտություն: Այն կյանքի ուղեգիր ստացավ 1970 թվականների վերջերին, երբ Մերֆիի հանձնաժողովը, որն իրագործում էր ԱՄՆ-ի արտաքին քաղաքականության քարոզչությունը, հումանիտար փոխանակումները և գաղափարախոսության պաշտպանությունը հանդես եկավ այդ ոլորտների հիմնավոր վերակառուցման առաջարկով:

Ասպարեզում մնում է Իրանը, որը ԱՄՆ-ի և Եվրոպայի հետ հարաբերությունների կարգավորումից հետո կարող է դուրս գալ մեկուսացման ճահճից, սակայն  տարածաշրջանում նրա` ճանաչված  գերտերություն դառնալը, մեր կարծիքով, զուրկ է ռեալ հնարավորություններից, որոնց հիմքում ընկած են կրոնական, էթնիկական, ազգային  քաղաքատնտեսական և մի շարք այլ գործոններ:

Ա1+-ի տաղավարում հայտնի դիվանագետներ և վերլուծաբաններ քննարկում են ռուս-թուրքական հակամարտության նորագույն փուլն ու դրա հետևանքով ՀՀ տարածաշրջանային ու աշխարհաքաղաքական շահերը:

Էրդողանն  այսօր ասոցացվում է Հիտլերի կերպարի հետ` Երկրորդ աշխարհամարտի նախաշեմին: Նույն` ոչ համակարգված, պարանոյիկ գործելակերպը, նույն դիմախաղը, ձայնի նույն տոնայնությունը: Պատմությունը ցուցանում է. եթե երկրի ղեկը նման մոլագարի ձեռքում է, կնշանակի  քաղաքակիրթ աշխարհը վտանգված է: Թերթեք ֆյուրերի ‹‹Mein Kampf››-ը  ‹‹Իմ պայքարը››`կհամոզվեք:

«Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների հանդիպումը այս օրերին առավել քան կարևոր է, և այդ համատեքստում Գերմանիան՝ որպես ԵԱՀԿ հաջորդ նախագահող երկիր, աջակցում է Մինսկի խմբի համանախագահների՝ խաղաղ բանակցությունը շարունակելու ջանքերին»: Սա ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիկի համոզմունք է, մինչդեռ խաղաղ բանակցությունը ոչ միայն չի շարունակվում, այլև Ադրբեջանի կողմից կրակոցների պատճառով կասկածի տակ է դրվել նախագահների առաջիկա հանդիպման հնարավորությունը: