ՄԵԿ ՇՈՒՆՉ, ՄԵԿ ՄԱՐՄԻՆ. ԻՆՉՈ՞Ւ ԵՆ ԱՄՈՒՍԻՆՆԵՐԸ ՆՄԱՆՎՈՒՄ ԻՐԱՐ
![]() Արտակարգ և լիազոր դեսպան Մարդաբանների, ֆիզիոլոգների, սոցիոլոգների և հոգեբանների ուշադրության կենտրոնում է ամուսինների հարաբերություններում հայելու արտացոլման և նմանակման երևույթը: ![]() Անժխտելի փաստ է, որ երկար տարիներ միասին ապրող ամուսիններն սկսում են արտաքնապես նմանվել իրար, եթե անգամ ֆիզիկապես տարբեր են: Սա հետևանք է այն բանի, որ նրանք մշտապես նմանակում են իրար, եթե կուզեք, անգամ կապկում են մեկմեկու: Հատկապես դա նկատելի է նրանց դիմախաղում: Ժամանակի ընթացքում ամուսինների դեմքի մկաններն ընդօրինակում են սովորություն դարձած դիմախաղը և ամուր մտապահում այն: Արդյունքում արտաքնապես նմանվում են նրանց դիմագծերը: ![]() (Բայց ինձ համար հանելուկ է, թե ինչի հետ է կապված այն, որ կենդանիներն են նմանվում տերերին, հատկապես` շները: Թերևս, սա միմիկրիայի (mimicry) տարատեսակներից մեկն է, երբ կենդանիներն ընդունում են բուսական ու կենդանական աշխարհների ձևերը, գույները, անգամ հոտը` պաշտպանվելու և գոյատևելու համար): ![]() Նրանք դառնում են «մեկ շունչ, մեկ մարմին»: Տարիների ընթացքում նմանակումը կարող է հանգեցնել ինցեստի` արյունապղծության սինդրոմի, երբ ամուսիններն սկսում են իրար վերաբերվել ինչպես արյունակից հարազատների (հայր-դուստր, մայր-տղա, քույր-եղբայր): Ամուսինների արտաքնապես նմանությունը հաճախ տարածվում է նրանց մտածելակերպի, հայացքների, սկզբունքների և աշխարհայացքի վրա: Նրանք կարող են մտածել, ապրել և գործել նույնկերպ, լրացնել մեկմեկու: Այդպիսին էր, օրինակ, Չեխովի հանրահայտ Դուշեչկայի հերոսուհի Օլենկան, որը դառնում էր իր հերթական ամուսնու գործերի և գաղափարների նվիրյալն ու արտահայտիչը: Իսկ երբ զույգերի բնավորությունը մնում է ասիմետրիկ, այսինքն բնավորությունների համահարթեցում տեղի չի ունենում, նրանցից մեկը «գլուխ է բարձրացնում», և ընտանիքում սկսում է գերակայել ուժեղ անհատականությունը: Եթե ամուսինն ունի ուժեղ բարոյակամային հատկություններ, կարծես թե նորմալ է դիտվում: Իսկ երբ հակառակն է, նա, ինչպես ժողովուրդն է ասում, «ընկնում է կնոջ կրունկի տակ»: Վերջին հաշվով` սա ընտանիքի գործն է: Սակայն եթե խնդրին մոտենալու լինենք հասարակական և պետական չափանիշներով, ապա դժվար չէ պատկերացնել, թե ինչ է կատարվում, երբ ղեկավար ամուսնինն իր բոլոր քայլերը համաձայնեցնում է կողակցի հետ: ![]() Բիրսը հավանաբար նկատի է ունեցել մադամ Պոմպադուրին, որը, չլինելով անգամ Լյուդովիկոս XV-ի օրինական կինը, 18 տարի փաստացի կառավարեց Ֆրանսիան: Ժամանակները փոխվել են, կինը` ոչ: Այսօր էլ իրենց ամուսիններից ուժեղ կանայք միշտ էլ առաջին ջութակի դեր են խաղում ամուսինների ղեկավարած կառույցներում` շատ հաճախ ստեղծելով լուրջ դժվարություններ այնտեղ աշխատող տարբեր մարդկանց, երբեմն` նաև ողջ կոլեկտիվի համար: ![]() Անդրեյ Գրոմիկոն` XX դարի խոշորագույն դիվանագետներից մեկը և ԽՍՀՄ արտաքին գործերի նախարարության գրեթե 30 տարվա միահեծան ղեկավարը, կնոջ` Լիդիա Դմիտրևնայի հետ հարաբերություններում դառնում էր հլու պատանի: Սմոլենսկայա հրապարակի բարձրահարկում կադրային շատ հարցեր լուծվում էին այդ կնոջ քմահաճույքով` այստեղից բխող բոլոր անցանկալի հետևանքներով: Ընդհանրապես, դիվանագիտության մեջ ղեկավարի կնոջ տիրակալական նկրտումները դառնում են լուրջ խանգարիչ հանգամանք հատկապես արտասահմանյան գործուղումների ժամանակ, երբ դիվանագետները ապրում և աշխատում են փակ տարածքում (դեսպանություն, հյուպատոսություն, ներկայացուցչություն): ![]() Դիվանագիտական աշխարհում կնոջ գերակայությունն ամուսնու վրա ոչինչ է այն բանի համեմատությամբ, երբ երկրի ղեկավարն է դառնում կնոջ կամքի հլու կամակատարի: ![]() Այսպես, կանգնելով հզորագույն Խորհրդային կայսրության ղեկին, Միխաիլ Գորբաչովը ոչ մի որոշում չէր կայացնում առանց կնոջ` Ռաիսա Մաքսիմովնայի խորհրդի: Նրա օրոք երկրում փաստորեն գործում էր երկու Պոլիտբյուրո, մեկը` Կրեմլում, մյուսը՝ տանը: Սկսած բարդ միջազգային խնդիրներից մինչև դիվանագիտական արարողակարգային միջոցառումները չէին լուծվում առանց առաջին լեդիի որոշման: Օրինակ, նա պահանջում էր, որ ի խախտումն ընդունված ցերեմոնիալի, նստի ամուսնու կողքին, խոսի ամուսնու փոխարեն, պատասխանի հարցերին և այլն: Ռաիսայի խորհրդով նա առանցքային պաշտոններում նշանակեց մարդկանց, որոնք էլ 1991 թվականին կազմակերպեցին օգոստոսյան պուտչը, ինչը ազդարարեց ԽՍՀՄ շուտափույթ կործանումը: | |
ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՀԱՂՈՐԴԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔՆԵՐԸ | |
3941 reads | 28.10.2013
| |