ԶՐՈՒՅՑԸ` ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՀԱՂՈՐԴԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԴԻՎԱՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿԱՊԵՐԻ ԹԱԳԱԿԻՐ

ԱՐՄԱՆ ՆԱՎԱՍԱՐԴՅԱՆ
Արտակարգ և լիազոր դեսպան, ԵՐԵՎԱՆ 

 
 
 
 
Նախորդ հոդվածներում մենք անդրադարձանք բանակցային գործընթացի հիմնական տեսակներին: Մեր նպատակը դիվանագիտության այդ կարևորագույն ուղղությանը ծանոթանալու հնարավորություն ընձեռելն էր` առանց խորանալու նրա տեսական և գործնական նրբությունների մեջ:
Այժմ մենք կփորձենք ներկայացնել հաղորդակցության, թերևս, ամենակարևոր միջոցը` զրույցը, որը կարող է լինել ամուսինների, սիրեցյալների և ընկերների միջև, պաշտոնական անձանց հանդիպումների ժամանակ կամ պետության ղեկավարների գագաթնաժողովում: 

Ինչ ձևի և բովանդակության էլ լինի զրույցը` մտերիմ, թե սառը, բարեկամական, թե թշնամական, այն հանդիսանում է շփումների և հանդիպումների անփոխարինելի, առանցքային գործիքը: 

Չկա զրույց` չկա դիվանագիտություն: Սա անվերապահ` աքսիոմատիկ ճշմարտություն է: Եթե չլինի կենդանի հաղորդակցություն, չի լինի նաև ինֆորմացիայի ձեռքբերում, որը դիվանագիտության հիմնական խնդիրներից մեկն է: 

Զրույցը բանակցային դիվանագիտության նախերգանքն է, դրա հաջողության առաջին գրավականը: 

Ես սա ասում եմ այն կապակցությամբ, որ տեխնիկայի և տեխնոլոգիաների բուռն զարգացման, համացանցի ու էլեկտրոնիկայի առկայության պայմաններում, հատկապես երիտասարդ դիվանագետների շրջանում ձևավորվում է մտայնություն, թե դիվանագիտական զրույցը կորցնում է իր նշանակությունը, դառնում ժամանակավրեպ: Սա հիմքում սխալ մտայնություն է, որը բազմիցս է ապացուցվել:

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի առաջին օրերին, երբ Մոսկվայի վրա մահացու վտանգ էր կախված, խորհրդային լեգենդար հետախույզ Ռիխարդ Զորգեն Տոկիոյից հաղորդեց, որ Գերմանիայի դաշնակից Ճապոնիան չի հարձակվելու ԽՍՀՄ-ի վրա, որը հնարավորություն ընձեռեց խորհրդային կողմին «թարմ» դիվիզիաներ Սիբիրից տեղափոխել Արևմուտք և կասեցնել գերմանական հարձակումը Մոսկվայի վրա: 

Մեկ ուրիշ` մեզ ավելի մոտ օրինակ: Նույն պատերազմի վճռական պահին, երբ որոշվում էր Ստալինգրադի ճակատագիրը, Ստալինն իր մոտ է հրավիրում Անկարայում դեսպան Սերգեյ Վինոգրադովին և շեշտակի հարց տալիս. «Թուրքիան Գերմանիայի կողմից կմտնի՞ պատերազմի մեջ, թե՞ ոչ»: Թուրքական զորքերը, որոնք տեղակայված էին Երևանից մի քանի տասնյակ կիլոմետրի վրա, սպասում էին Ստալինգրադյան ճակատամարտի ելքին` Հայաստանի տարածքով Խորհրդային Միության վրա հարձակվելու համար: Կարելի է պատկերացնել, թե ինչ ահռելի պատասխանատվություն է իր վրա վերցրել դեսպանը, երբ միանշանակ պատասխանել է, որ թուրքերի կողմից հարձակում չի լինի: Նման պատասխանը հնարավոր էր միայն ստույգ ինֆորմացիա ունենալու դեպքում: 

 
Իսկ 2008 թվականին՝ ռուս-վրացական պատերազմի օրերին, Բաքուն ծրագրում էր ռազմական գործողություններ սկսել Հայաստանի դեմ: Թուրքիայի ռազմական հետախուզությունն զգուշացնում է Ադրբեջանին հրաժարվել նման ձեռնարկից, քանի որ, ըստ իր տեղեկությունների, դեպքերի նման զարգացման պարագայում Ադրբեջանը «գործ կունենա Ռուսաստանի հետ»: 

Հարկ կա՞ արդյոք նշելու, որ նշված բոլոր դեպքերում ինֆորմացիայի աղբյուրներ եղել են ոչ թե լրատվական կամ էլեկտրոնային միջոցները, այլ` գաղտնապահական` կոնֆիդենցիալ կենդանի զրույցները: 

Նման օրինակները բազմաթիվ են: 

Շարունակելի…
ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՀԱՂՈՐԴԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԳԱՂՏՆԻՔՆԵՐԸ
5301 reads | 15.05.2014
|
ComForm">
avatar

Copyright © 2025 Diplomat.am tel.: +37491206460, +37499409028 e-mail: diplomat.am@hotmail.com