добавить материал CONTACTS
Զուգահեռներ հայ և հրեա ժողովուրդների միջև ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔԻ ՀԻՄՔԵՐԸ Իսլամական դրույթներ Ունքյար-Իսքելեսի պայմանագիրը Երկու կայսրերի դիվանագիտական մենամարտը Տիլզիտում և Էրֆուրտում Փիլիպոս II Ռուսաց դիվանագիտությունը Յոթնամյա պատերազմի տարիներին «ԴԻՎԱՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ-ԱԼՖԱ. ՆԵՐԿԱՅԻ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐՆԵՐԸ և ԱՊԱԳԱՅԻ ՊԱՏԿԵՐԸ» ԵՐԿՕՐՅԱ ՖՈՐՍԱՅԹ ՆԻՍՏ 18-րդ դարի ռուս նշանավոր դիվանագետները Հատուկ ծառայությունները սահմանադրական ժողովրդավարության կայացման պայմաններում (ՌԴ օրինակով)
LE MALAISE TURC MEMORANDUM OF UNDERSTANDING WAS SIGNED BETWEEN ARMENIAN “CHINA-EURASIA” COUNCIL AND THE SCO CHINESE COMMITTEE ON GOOD NEIGHBOURLINESS, FRIEN ARMENIAN SCHOLAR MHER SAHAKYAN WAS ELECTED AS A MEMBER OF THE ADVISORY BOARD OF THE INTERNATIONAL INSTITUTE FOR PEACE A DECLASSIFIED TOP SECRET CIA REPORT ON THE NAGORNO-KARABAKH CONFLICT JERUSALEM ARMENIAN PATRIARCHATE’S LAWSUIT ADVANCES THROUGH TURKISH COURTS WAR OF WORDS AT THE UN GENERAL ASSEMBLY BETWEEN ARMENIA, AZERBAIJAN AND TURKEY CAMPAIGN TO STOP KILLER ROBOTS «UNETHICAL» & «IMMORAL»: BOB WORK ACADEMIC SEMINAR EUROPE GOES SILK ROAD THROUGH ARMENIA TOOK PLACE IN YEREVAN REACHING A DURABLE PEACE IN THE NAGORNO-KARABAKH CONFLICT AMERICA HAS NO RIGHT TO TELL ARMENIA NOT TO SEND A HUMANITARIAN SQUAD TO SYRIA
ԳԱԼԻՊՈԼԻ. ՀԱԿԱՔԱՅԼ` ԵՐԿՈՒ ՈՒՂՂՈՒԹՅԱՄԲ
ՇԱՀԱՆ ԳԱՆՏԱՀԱՐՅԱՆ 
«Ազդակ»-ի գլխավոր խմբագիր, ԼԻԲԱՆԱՆ






Անկարան Գալիպոլիի հակաքայլով պարզ դարձրեց Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակի նշումների չեզոքացման միտող իր քաղաքականությունը: Գալիպոլիի 100-ամյակի նշման պաշտոնական հայտարարությունից հետո էր միայն, որ պաշտոնական Անկարան հստակեցրեց՝ չպիտի ընդունի Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակի երևանյան նշմանը ներկա լինելու ՀՀ նախագահի հրավերը: 

Մինչ այդ, փաստորեն Թուրքիայի նախագահի լռությունը՝ հրավերին չընդառաջելու հիմնավորման բացակայությունն էր: Հիմա, Գալիպոլի-Հայոց ցեղասպանություն կամ Անկարա-Երևան նշումների մրցապայքարի ազդանշանը տրված է:

Փորձենք ամփոփել, թե այս մրցապայքարում հայկական կողմը ինչ առավելություններ կարող է ձեռք բերել: Իհարկե, այս մոտեցումը բնավ չի անտեսում թուրքական վարչամեքենայի և համապատասխան բաժանմունքների գործադրած հսկայական միջոցներով իրականանալիք չեզոքացման միջոցառումները:

Պետական մակարդակներում, պետք է ակնկալել , որ միևնույն պետությունը կարող է ներկայացուցիչներ ուղարկել թե Երևան և թե Անկարա: Այստեղ խնդիրը կենտրոնանում է տվյալ պաշտոնատարի զբաղեցրած պետական հանգամանքի աստիճանաչափի վրա: Քաղաքական տրամաբանությունը հուշում է, որ որքան էլ իրազեկվի տվյալ պետությունը, թե Գալիպոլիի նշման թվականը շարժական չէ, թե այս դեպքում Ապրիլ 24-ի  ընտրությունը պարզապես չեզոքացման միտող հակաքայլ է, այնուամենայնիվ, հրավերներին ընդառաջելու պետական շարժառիթները զուտ քաղաքական են: Նման պահվածքներում քաղաքական տվյալ պահի թելադրած հանգամանքները շատ ավելի գերակշիռ են, քան արժեքների նկատմամբ ցուցաբերված վերաբերմունքի հետևողականությունը:

Հայկական կողմը, քաղաքական տրամաբանության այս պարունակում առաջին հերթին վստահաբար նկատի կունենա Անկարայի հետ առևտրատնտեսական ոչ նկատառելի հարաբերություններ ունեցող պետությունների շրջանակը: Ցեղասպանության և նույնիսկ Արցախի անկախության ճանաչման վերջին բանաձևերը հուշում են, որ հարավամերիկյան երկիրները այդ առումով համեմատաբար նպաստավոր ենթահող ունեն: Անկախ գաղափարական բարենպաստ ընդհանուր մթնոլորտից, այստեղ Անկարան ճնշելու մեծ հնարավորություններ չունի: Ուրեմն, Հարավային Ամերիկայի տարբեր երկրները կարող են առաջնակարգ դեմքերի մակարդակով մասնակցել 100-ամյակի երևանյան նշումներին:

Հրավերների ընդառաջումներ կարող են արձանագրվել նաև Անկարա և տվյալ պետություն լարված հարաբերությունների իրավիճակից ելնելով: Եգիպտոսը կարող է օրինակ հանդիսանալ այս իմաստով: Քաղաքական հուշարարությամբ բեմ բարձրացող նման օրինակների շարքը կարող է շարունակվել: Պարզ է, որ արժեքի փոխարեն քաղաքական պահի թելադրած կանոնն է այստեղ գործող քերականական չափորոշիչը:

Նաև, անկախ հայկական կողմի աշխարհագրական առավելությունից` աշխարհասփյուռ կազմակերպված համայնքների ցանցային կառույցը և աշխարհի տարբեր մայրաքաղաքներում 100-ամյակ նշելու ծրագրերը, տեղի պետական-հասարակական կառույցներում հայկական գործոնի ներգրավվածությունն ու ազդեցիկությունը, այլ կարևոր հանգամանք ևս գոյություն ունի հոբելյանական այս մրցապայքարում, իբրև հայկական կողմի առավելություն:

Առաջին հայացքից նշումների մրցապայքարը Երևանի և Անկարայի միջև է: Մի կարևոր ենթամրցապայքար կա, որ խորքային դիտարկումով հետզհետե սկսում է ավելի հստակ երևալ: Խոսքը պաշտոնական Անկարա-թուրքական հասարակություն պայքարի մասին է, որի առանցքը տվյալ դեպքում ցեղասպանությունն է: Իհարկե, այս դեպքում գերխանդավառվելը օգտակար չէ: Այնպես չէ, որ թուրքական դաշտը բևեռացած է այս հարցի շուրջ կամ կարող է առաջնորդել խոր պառակտումների: Այսուհանդերձ, ճեղք չնկատելը այս հարցում իրատեսական չպիտի լինի:  

Գաղտնիք չէ, որ Թուրքիայի կարևորագույն քաղաքներում պիտի հիշատակվի Հայոց ցեղասպանությունը: Տարբեր բնույթի կազմակերպություններ կոչեր են հրապարակում Գալիպոլիի ձեռնարկներին չմասնակցելու և փոխարենը Երևան մեկնելու: Սակայն, այդ նույն կազմակերպությունները, անուղղակի կոչ են անում այս ձևով ոչ միայն Երևան մեկնելու, այլ նաև Թուրքիայում իրենց կազմակերպած ապրիլյան ձեռնարկներին ներկա լինելու:

Գալիպոլին հետևաբար, միայն Երևանին հակաքայլ չէ, այլ միևնույն Թուրքիայում ապրիլյան նախաձեռնությունները ծխածածկելու միտելու: Գալիպոլին երկու ուղղությամբ պայքարելու անհրաժեշտության առջև է այսօր:

Անկարան անվերջ փորձ կկատարի իր ապրած ներքին երկվությունը տեղափոխել հայկական դաշտ, ՀՀ-սփյուռք տարանջատման քարոզչաքաղաքական խաբկանքներ հրամցնելով: Հռչակագիրը վճռական պատասխան է նման սադրանքի: Հայկական կողմը հստակ առավելություններ ունի այս մրցապայքարում:
ՍՓՅՈՒՌՔԻ ՊՈՏԵՆՑԻԱԼԸ
3856 reads | 09.02.2015
|
ComForm">
Войдите:
avatar

Copyright © 2025 Diplomat.am tel.: +37491206460, +37499409028 e-mail: diplomat.am@hotmail.com